Cách nấu xôi ngũ sắc từ rau củ quả

Xôi ngũ sắc là món ngon đặc sản của núi rừng Tây Bắc. Bằng các thứ lá cây rừng và gạo nếp nương, người miền núi Tây Bắc đã sáng tạo ra một món ăn vô cùng đẹp mắt và độc đáo. Gọi là xôi ngũ sắc vì được tạo nên bởi năm loại xôi với năm màu sắc khác nhau, thường là các màu đỏ, vàng, xanh, tím và màu trắng. Tuy nhiên, tùy điều kiện từng vùng, họ có thể pha trộn hoặc dùng các màu khác nhau ngoài những màu cơ bản trên.

Xôi ngũ sắc của Genzakit hôm nay bao gồm các màu sau:

• Lá dứa/lá nép
• Nghệ
• Thanh long
• Gấc
• Cốt dừa

Để hoàn thành mâm xôi ngũ sắc mình cần chuẩn bị 1kg gạo nếp cái hoa vàng. Sau đó chia đều 5 phần và tạo màu ngâm qua đêm. Cách lấy màu từ rau củ quả sẽ được chia sẻ ngay sau đây:

Xôi màu xanh

– Màu xanh ép lá dứa, giữ lại 1/3 chỗ nước ép, 2 phần còn lại đem hoà chút nước ngâm nếp qua đêm. Màu xanh sau khi hấp thường nhạt đi chứ không xanh mát. Vậy mình chia sẻ chút bí quyết của mình để xôi có màu xanh đẹp.

– Sau khi xôi hấp xong, mình cho từ từ 1/3 phần nước cốt ban đầu vào, đeo gang tay đảo cho đều màu xanh. Mình sẽ hấp thêm 2-3p nữa nhé.

– Tuy nhiên nước ép lá dứa đậm thì ăn hay bị nhặng mùi, mình sẽ cho thêm chút đường, dầu ăn vào xôi vừa hấp xong để tạo vị ngọt nhẹ và mềm dẻo, hạt xôi bóng bẩy đẹp mắt.

Xôi màu vàng

– Hoà chút bột nghệ với nước và cũng ngâm gạo qua đêm. Ai mà không thích mùi nồng của nghệ, có thể ngâm 1h thấy gạo chuyển màu vàng thì đổ hết nước ngâm đi, cho lại nước lọc mới vào. Có thể làm lại 1-2 lần để giảm hẳn mùi nghệ, xôi sẽ có màu vàng tươi đẹp mắt. Sáng mình trộn với chút muối rồi hấp thôi.

– Hoặc bạn cũng có thể lấy màu vàng như sau: Cho 1 nắm hạt dành dành vào nồi đun nhỏ lửa với 500ml nước cho đến khi ra hết màu vàng đậm đặc, lọc bỏ xác rồi lấy nước cốt màu vàng (để ngâm nếp)

Xôi màu hồng

Màu hồng thanh long, vì không mua được lá cẩm nên mình dùng tạm thanh long. Thanh lọc dằm nát qua dây lọc lấy nước cốt (cũng giữ lại 1 phần nước ép thanh long nhé). Hoà hước ép thanh long cũng ngâm nếp qua đêm như trên. Sáng hôm sau mới hấp. Tuy nhiên thanh long hấp thường chuyển cam.

– Cũng như lá dứa, mình giữ lại 1 phần nước cốt thanh long, xôi chín nhanh tay đảo đều để xôi nhuộm màu hồng, nhớ đeo gang tay đảo nhanh nhé. Sau đó rắc chút đường, trộn chút dầu ăn cho xôi bóng đẹp.

Xôi màu đỏ

Màu đỏ của gấc, nếu trữ từ trước tết là đẹp nhất vì mùa đó gấc đỏ ngon nhất. Thịt gấc mình cho thêm chút rượu vào trộn đều để lên màu đẹp hơn. Nếp trắng ngâm qua đêm, đổ ra rá cho ráo nước, rồi cho vào trộn đều với gấc và đem hấp. Hấp xong mình cũng thêm chút đường tạo vị và chút dầu ăn cho xôi bóng đẹp.

Xôi màu trắng

– Màu trắng cốt dừa, gạo nếp ngâm qua đêm, trộn với chút muối rồi hấp chín. Thêm chút đường tạo vị ngọt nhẹ cho xôi dễ ăn. Rưới 2-3 thìa cốt dừa vào xôi đảo đều, đậy xửng hấp thêm 5 phút nữa là xong.

Xôi sau khi hấp xong mình dàn đều cho nguội, xôi mình thường hấp 30-45 phút vì ngâm qua đêm gạo đã ngậm đủ nước nên tầm đó là xôi mềm dẻo rồi. Nếu có nồi hấp to thì mình chia đều nếp, ngăn cách các lớp màu bằng giấy nến/lá chuối/lá dong… hấp 1 mẻ cho tiện.

Xôi ngũ sắc là món ăn phổ biến các dịp cúng giỗ, cưới hỏi, vào các ngày Tết… Có quan niệm rằng, nếu xôi nhà ai pha chế màu chuẩn, đẹp thì được xem là người khéo tay, làm ăn phát đạt. Vậy nên Genzakit hy vọng rằng những chia sẻ của chúng tôi sẽ giúp bạn thực hiện thành công món xôi đặc biệt này.